Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Παλιά συνέντευξη του Θανάση Γκαϊφύλλια στον Τάσο Κουτσοθανάση


Μετά τις παλιές συνεντεύξεις του Χρόνη Αηδονίδη (http://theovaf.blogspot.com/2011/12/blog-post_23.html) και της Ελένης Βιτάλη (http://theovaf.blogspot.com/2011/12/blog-post_482.html) σας παρουσιάζουμε άλλη μια συνέντευξη του Τάσου Κουτσοθανάση από το βιβλίο του: "Οι χρυσές δεκαετίες του ελληνικού τραγουδιού" (Εκδόσεις Δρόμων 2007). Αυτή τη φορά ο Τάσος Κουτσοθανάσης κουβεντιάζει με τον τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στις 7 Μαρτίου του 1975 στο περιοδικό "Ντομινό":

Στην Πλάκα όπου εμφανίζεται ο Νίκος Ξυλούρης με το επιτελείο του, ιδιαίτερη εντύπωση κάνει ένας νέος πολυσύνθετος καλλιτέχνης με έντονη προσωπικότητα. Ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας είναι ένα ευχάριστο ξάφνιασμα, αφού παρουσιάζει κάτι ξεχωριστό στο ελληνικό τραγούδι. Για το ξεκίνημά του μιλάει ο ίδιος:

Κατέβηκα στην Αθήνα στις αρχές του 1971 και περιπλανήθηκα μέχρι που μου έδωσε την ευκαιρία η Μαρίζα Κωχ να τραγουδήσω σ' ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα. Αυτό στάθηκε το ξεκίνημά μου. Σε λίγο έβγαλα τον πρώτο μου δίσκο με τα "Ανάκαρα", το "Ωτοστόπ". Γράφω τα τραγούδια μου μόνος μου σε δικούς μου στίχους ή σε ποιήματα γνωστών ποιητών όπως του Κώστα Καρυωτάκη, του Τάσου Λειβαδίτη, του Ναζίμ Χικμέτ, του Μάνου Ελευθερίου κ.ά.


Ποιο είναι το στυλ που υπηρετείς;

Το στυλ μου είναι μια καθαρά προσωπική διάθεση, ένα κράμα αυτών που έχω μέσα μου, που ξεκινούν από τα Θρακιώτικα Ζωναράδικα, περνούν στους ήχους της φιλαρμονικής, ανακατεύονται με τους ήχους της Ανατολής, τους αμανέδες, ξαφνικά ανακαλύπτω τον Σαββόπουλο, ψάχνω τους δυτικούς ρυθμούς και καταλήγω σε μένα. Εκφράζομαι όπως νιώθω. Προσφέρω τον εαυτό μου. Το τραγούδι μου είναι κραυγαλέο, είναι μια ανάγκη από τις πιέσεις που νιώθω γύρω μου (κοινωνικές, πολιτικές, θρησκευτικές) να φωνάξω...


Απ' ό,τι φαίνεται, εσύ προσπαθείς να ξεφύγεις απ' το εμπορικό κύκλωμα. Σκοπεύεις σε υψηλή ποιότητα. Είναι όμως ώριμο το κοινό μας να δεχθεί κάτι καθαρά προσωπικό;

Πιστεύω πως σύντομα ο κόσμος θα πάψει να δέχεται ό,τι του προσφέρουν οι έμποροι της τέχνης και θ' αρχίσει να ζητά περισσότερη αλήθεια! Ή μάλλον άρχισε ήδη!

Προσωπικά ψάχνω να βρω λέξεις και ήχους που θα εκφράσουν όσο καλύτερα γίνεται την ανάγκη που νιώθω μέσα μου να φουντώνει και να με ζορίζει. Μακάρι να μπορούσαν όλοι οι άνθρωποι να φωνάξουν δυνατά. Τότε θα πίστευαν στη φωνή τους...


Παρακολουθώντας στο πάλκο τον εξαίρετο νέο καλλιτέχνη να ερμηνεύει με τόσο πάθος τα τραγούδια του, μοιάζει σαν να μην βρίσκεται σ' αυτόν το χώρο, σαν να τραγουδάει έτσι για να ξεσπάσει ο ίδιος, να ξεφύγει από ορισμένες καταστάσεις.

Ναι, λέει ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, όταν τραγουδάω νιώθω να ξεκόβω από τον κόσμο κι έτσι που μένω μόνος, γίνομαι ένα με το τραγούδι και θαρρώ πως το γράφω για κείνη την ώρα...

Κάντε κλικ στις σελίδες για μεγέθυνση: 





Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2011

Παλιές συνεντεύξεις της Ελένης Βιτάλη στον Τάσο Κουτσοθανάση


Ο Τάσος Κουτσοθανάσης γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Πλάκα, "την πιο όμορφη γειτονιά του κόσμου", όπως λέει ο ίδιος. Η πρώτη επαφή του με τη δημοσιογραφία έγινε στην εφημερίδα "Αθηναϊκή", παρουσιάζοντας κάθε Δευτέρα τις νέες ταινίες της εβδομάδας. 
Παράλληλα με τον κινηματογράφο είχε πάθος και με το τραγούδι, ώστε στη συνέχεια συνεργάστηκε με το συγκρότημα Μπότση γράφοντας στο περιοδικό "Πρώτο" και στην "Απογευματινή" για ποικίλα καλλιτεχνικά θέματα, κυρίως όμως για το τραγούδι. Για πολλά χρόνια μετά, ήταν ο βασικός καλλιτεχνικός συντάκτης στο "Ντομινό", το κατ' εξοχήν καλλιτεχνικό περιοδικό. 
Άλλες συνεργασίες του: Με την κυπριακή εφημερίδα "Σημερινή", με την επίσης "Σημερινή" της Νέας Υόρκης, με την "Παροικιακή" του Λονδίνου και με τα περιοδικά "Λεξομανία", "Πάλκο", "Δίφωνο", "Μετρονόμος" κ.ά., κυρίως για το ελληνικό τραγούδι, αλλά και για ποικίλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. 
Εξάλλου ασχολείται και με τον στίχο, και τραγούδια του έχουν ερμηνεύσει μεγάλα ονόματα του λαϊκού τραγουδιού, όπως η Γιώτα Λύδια, η Πόλυ Πάνου, η Δούκισσα, η Χαρούλα Λαμπράκη, ο Ηλίας Κλωναρίδης κ.ά., σε δημιουργίες σημαντικών συνθετών. 


Το blog "Να μείνουν μόνο τα τραγούδια" μετά τις παλιές συνεντεύξεις του Χρόνη Αηδονίδη στον Τάσο Κουτσοθανάση: http://theovaf.blogspot.com/2011/12/blog-post_23.html σας παρουσιάζει τρεις παλιές συνεντεύξεις της Ελένης Βιτάλη στο περιοδικό "Ντομινό" στις 22/11/1974, στις 23/12/1981 και στις 16/01/1987. 

Κάντε κλικ στις σελίδες για μεγέθυνση: 
















Πηγή: "Οι χρυσές δεκαετίες του ελληνικού τραγουδιού" (Εκδόσεις Δρόμων - Τάσος Κουτσοθανάσης - Β' Τόμος - 2007)

Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

Παλιές συνεντεύξεις του αγαπημένου Χρόνη Αηδονίδη στον Τάσο Κουτσοθανάση


Σήμερα έχει γενέθλια ο λατρεμένος Χρόνης Αηδονίδης (γεννήθηκε στις 23/12/1928 στην Καρωτή Έβρου) και γι' αυτό το λόγο το blog ανεβάζει ένα μουσικό και δημοσιογραφικό ντοκουμέντο από το πολύτιμο αρχείο του παλιού και καλού δημοσιογράφου (και στιχουργού) Τάσου Κουτσοθανάση. 

Η πρώτη συνέντευξη έγινε για το περιοδικό "Πρώτο" στις 31/11/1967 και η δεύτερη για το περιοδικό "Ντομινό" στις 06/09/1974. Κάντε κλικ στις σελίδες για μεγέθυνση:



 




Πηγή: "Οι χρυσές δεκαετίες του ελληνικού τραγουδιού" (Εκδόσεις Δρόμων - Τάσος Κουτσοθανάσης - Ά Τόμος - 2007)

Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

Συνέντευξη με την Αγγελική Γιαννακίδου


Το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης – Αγγελική Γιαννακίδου» είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που εδώ και δέκα χρόνια περίπου, υπηρετεί με συνέπεια τον πολιτισμό του τόπου μας. Περιλαμβάνει στη συλλογή του αντικείμενα του υλικού πολιτισμού των Θρακών, σπάνιο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό, καταγραφές - βίντεο και μια εξειδικευμένη βιβλιοθήκη. Σκοπός του Μουσείου είναι να αποτελέσει ένα κέντρο γνωριμίας με τον άγνωστο - εν πολλοίς - πλούτο και την ομορφιά της θρακικής παράδοσης, ένα κέντρο έρευνας και πνευματικής δημιουργίας, που οραματίζεται και εμπνέεται από την αρχέγονη μνήμη και συμφιλιώνει το παλιό με το καινούργιο, τη σύγχρονη πραγματικότητα με τη λαϊκή παράδοση.
Το μουσείο αυτό αποτελεί σημείο αναφοράς, όχι μόνο για τους κατοίκους της Θράκης, αλλά και για τους επισκέπτες στην περιοχή, ενώ ήταν, είναι και θα είναι ένας ζωντανός τόπος γνωριμίας και προβολής του θρακικού πολιτισμού, χώρος έρευνας, μελέτης και πνευματικής δημιουργίας. 
Η διευθύντρια του Ε.Μ.Θ. Αγγελική Γιαννακίδου σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, για τη Θράκη και τον Πολιτισμό.

Αγαπητή κα Γιαννακίδου, ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτή συνέντευξη. Μια συνέντευξη που θα δημοσιευτεί στον τοπικό τύπο, αλλά και στο διαδίκτυο. Αλήθεια, ποια είναι η σχέση σας με το διαδίκτυο; Τα καταφέρνετε;
Αγγελική Γιαννακίδου: Αρκετά καλά, παρόλο που άργησα να μπω στο χώρο της τεχνολογίας. Ευτυχώς βέβαια… Ήταν φοβερό, ένας κόσμος ολόκληρος που αγνοούσα και όταν το αντιλήφθηκα,  ένιωσα αναλφάβητη. Το διαδίκτυο ήταν η επανάσταση, είναι ένα εξαιρετικό μέσον πληροφόρησης και επικοινωνίας.


Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στη Θεσσαλονίκη. Πότε ήρθατε πρώτη φορά σε επαφή με τη Θράκη και τι ήταν αυτό που σας εντυπωσίασε περισσότερο στην ιστορία, στην παράδοση της περιοχής, αλλά και στους ανθρώπους;
Α.Γ.: Ήρθα στη Θράκη το 1967, σε ηλικία 18 χρονών. Νόμιζα ότι πήγα σε άλλον πλανήτη. Είχε κάτι αυτός ο τόπος, μια μαγεία, και βέβαια με εντυπωσίασαν οι ανθρώπινες ιστορίες και τα λίθινα εργαλεία. Αντικείμενα που ήταν τόσο εικαστικά και συνάμα φορείς ατομικής, οικογενειακής και συλλογικής μνήμης. 


Αγαπάτε πολύ αυτό τον τόπο, αν και δεν είναι η ιδιαίτερη πατρίδα σας. Πώς βλέπετε το μέλλον της περιοχής; Είστε αισιόδοξη;
Α.Γ.: Δεν είναι ο τόπος που γεννήθηκα, αλλά γενέθλιος πνευματικά και ψυχικά, ορίζοντας σε μένα μια άλλη αντίληψη για τη δύναμη της ζωής, του πάθους και της μνήμης που μετατρέπουν το εγώ σε εμείς. Είναι γεγονός ότι είμαστε συμμέτοχοι και συνένοχοι μιας κατάστασης που μας οδήγησε σε δρόμους εγωκεντρικούς, σε μια κοινωνική ζωή στηριγμένη στη λογική της εντύπωσης και συμφιλιωμένη με τον ευδαιμονισμό της κατανάλωσης, που φθάσαμε να καταναλώνουμε τον εαυτό μας. Ίσως είναι μια καλή ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τον εαυτό μας, με  τους άλλους και το χώρο μας. Ναι, είμαι αισιόδοξη, πώς αλλιώς θα άντεχα όλο αυτό που υπηρετώ; Άλλωστε η Θράκη μας έχει δύναμη. Αυτό που χρειάζεται, είναι να τη γνωρίσουμε καλύτερα, να την αγαπήσουμε για να κάνουμε και τους άλλους να την αγαπήσουν. Αν δεν το πιστεύεις, πώς να πείσεις τον άλλον, πώς να προβάλλεις και να προωθήσεις τον τόπο σου. Είμαι περήφανη για τον τόπο μας γιατί εδώ ζω και γιατί η ιστορία του είναι και η δική μου ιστορία.
Η έρευνά σας και η καταγραφή του Θρακικού πολιτισμού ξεκίνησε νωρίτερα από την ίδρυση του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης. Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε τόσο έντονα και αποφασιστικά με όλα αυτά; Ποιες ήταν οι συγκλονιστικότερες εμπειρίες από την πολύχρονη αυτή έρευνα;
Α.Γ.: Η δημιουργία της συλλογής ξεκίνησε το 1967, τη χρονιά που ήρθα στη Θράκη. Ακολούθησαν οι καταγραφές, τα ταξίδια, το διάβασμα. Σιγά σιγά το εικαστικό ενδιαφέρον των αντικειμένων έγινε εμμονή, για ό,τι είχε σχέση με τη γεωγραφία και την ανθρωπογεωγραφία αυτού του τόπου. Πολλές οι χαρές που γεύτηκα με τους ανθρώπους της Θράκης όλα αυτά τα χρόνια. Ποιες να πρωτο ιστορήσω.
Παραμονή Πρωτοχρονιάς στη Στέρνα, παρέα με τους ανθρώπους και τον παπά του χωριού καθισμένοι γύρω από την ξυλόσομπα. Χωρατά και ιστορίες από τα παλιά, με συντροφιά τον ήχο της γκάιντας, που έσχιζε την ομίχλη από την κάπνα των ψητών της πλατείας.
Ο Πομάκικος γάμος στον Πετρόλοφο, το κουρμπάνι στην Ανω Καμπή, το μεταμεσονύχτιο ψάρεμα στο ποτάμι στο Διδυμότειχο, οι αμέτρητες βόλτες στις όχθες του Ερυθροπόταμου για να βρούμε με τον κ  Αντωνακούδη, το μέλιο και το θράψο που χρησιμοποιούσαν στις βαφές των ρούχων οι μπογιατζήδες, τα σημάδια και οι γραφές των ανθρώπων πάνω στο υπέροχο τοπίο κάνουν το ταξίδι στη Θράκη, εμπειρία.

Η δημιουργία του «Εθνολογικού Μουσείου Θράκης» ήταν στόχος ζωής; Πώς ξεκίνησε η ιδέα της δημιουργίας ενός τέτοιου χώρου στην Αλεξανδρούπολη;
Α.Γ.: Η δημιουργία του Μουσείου δεν ήταν στόχος ζωής. Αλλά όταν ο Ν. Παπαθανάσης  ήρθε στο τεχνικό γραφείο του Πολυχρόνη Γιαννακίδη, με την πρόθεση της ανέγερσης ενός νέου οικοδομήματος στη θέση του νεοκλασικού κτίσματος, τα παιδιά μου με παρότρυναν στην ίδρυση του Μουσείου, ενώ γνώριζαν το κόστος του εγχειρήματος. Ήταν πολύ συγκινητικό. Μετά από συζητήσεις ενός μήνα, ενέδωσα.  
Πόσα χρόνια κράτησε η αποκατάσταση του νεοκλασικού αυτού κτιρίου του 1899 και η οργάνωσή του σε μουσείο; Ήταν μια δύσκολη διαδικασία;
Α.Γ.: Η αποκατάσταση του κτίσματος και η οργάνωσή του χώρου σε μουσείο, κράτησε τέσσερα χρόνια απίστευτης δουλειάς. Ήταν πολύ δύσκολο και συνάμα μια τεράστια πρόκληση για μένα. Έπρεπε να αντιμετωπισθούν τεχνικά θέματα, να γίνει παράλληλα η καταγραφή της συλλογής, να επιλεγούν οι θεματολογίες, να γίνει η έρευνα, η μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη, αλλά και η καταγραφή προσφύγων και επιπλέον τα πρώτα βίντεο που θα προβάλλονταν, τεκμηριώνοντας και εμπλουτίζοντας τις θεματολογίες. Τέσσερα χρόνια απίστευτης εργασίας και εμπειρίας.
Ποιοι στάθηκαν δίπλα σας στο σπουδαίο αυτό έργο; Ποιοι άνθρωποι ή και οργανισμοί, φορείς, ιδρύματα βοήθησαν στο να ολοκληρωθεί το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης»;
Α.Γ.: Δίπλα μου στάθηκαν η οικογένειά μου, η οποία υφίσταται και όλο το οικονομικό βάρος, αλλά και εξαιρετικοί συνεργάτες όπως ο Σταμάτης Ζάννος από τους πλέον γνωστούς και ικανούς στο χώρο της Μουσειολογίας – Μουσειογραφίας, ο ιστορικός κ. Κ. Χατζόπουλος, ο βιοαρχαιολόγος κ. Ν. Ευστρατίου, ο καθηγητής της αρχιτεκτονικής κ. Α Πρέπης, η Μίνα Μαχαιροπούλου που ήταν διευθύντρια στο Κέντρο Λαϊκών Δρωμένων της Κομοτηνής, ο έως σήμερα συνεργάτης μου Γιάννης Κουκμάς κοινωνικός ανθρωπολόγος, ο μουσικοσυνθέτης κ. Γ. Παπαδάκης, η Μάγια Τσόκλη. Ναι, ήμουν τυχερή. Είχα μαζί μου εξαιρετικούς συνεργάτες και τους ευχαριστώ για άλλη μια φορά. Επίσης, οικονομικά και ηθικά με στήριξε το Ίδρυμα Νιάρχου, δίνοντας ένα μικρό ποσό για την κάλυψη κάποιων εξόδων. 

Το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης» είναι ένας ζωντανός πολιτισμικός οργανισμός. Και λέω ζωντανός, διότι δεν λειτουργεί ως χώρος φύλαξης και ως έκθεση παλιών αντικειμένων μόνο, αλλά συνεχίζει να δημιουργεί διάφορες εκδηλώσεις και να παρεμβαίνει στα πολιτιστικά του τόπου. Γίνονται ημερίδες και σεμινάρια, διαλέξεις, εκθέσεις, εργαστήρια, παρουσιάσεις βιβλίων, μουσικές παραστάσεις, ποιητικές βραδιές, ντοκιμαντέρ, διάφορα δρώμενα…Έτσι πρέπει να λειτουργούν τα μουσεία κατά τη γνώμη σας;
Α.Γ.: Τα μουσεία δεν είναι νεκροταφεία του παρελθόντος. Η παράδοση, αυτή η πολιτιστική κληρονομιά δεν αφορά μόνο τις φορεσιές και τις αναβιώσεις των δρώμενων, εμπεριέχει γνώση και  αξίες, σκέψη, δημιουργία, γιατί καθετί πριν γίνει πολιτιστική κληρονομιά, ήταν δημιουργία. Τα αντικείμενα γίνονται αφορμή για δράσεις που συμβάλλουν στο να ξαναδούν οι άνθρωποι τη σχέση τους με το χώρο και το χρόνο, να ενισχυθεί η ιστορική, η κοινωνική και πολιτική τους συνείδηση. Για μένα ο λαϊκός πολιτισμός είναι ένας πλούτος, μια γνώση που αν την κατέχεις, έχεις και τη δύναμη να κρίνεις. Διότι αν μπορείς να κρίνεις, μπορείς και να αντισταθείς σε οτιδήποτε ενοχλητικό και πιεστικά επιβαλλόμενο.


Στο Μουσείο, λειτουργεί και πωλητήριο. Τι μπορεί να βρει εκεί ο επισκέπτης και σε ποιες τιμές;
Α.Γ.: Το πωλητήριο του Μουσείου, είναι και αυτό ένα τμήμα για το οποίο είμαστε υπερήφανοι. Όλα τα αντικείμενα, χρηστικά ή διακοσμητικά, είναι εμπνευσμένα από τον πλούτο της Θρακικής παράδοσης, είναι μοναδικά, ανταποκρίνονται στη σύγχρονη αισθητική και δηλώνουν το στίγμα του τόπου στον αποδέκτη. Είναι αντικείμενα που διαδίδουν την αισθητική της Θράκης και ενισχύουν τις εκπαιδευτικές δράσεις του Μουσείου. Μπορεί δε, να δει κάποιος όλα τα παραγόμενα είδη και τις τιμές στην ιστοσελίδα του Μουσείου (www.emthrace.org). 
Ποια ήταν η πιο όμορφη στιγμή που ζήσατε στο χώρο αυτό;
Α.Γ.: Ο χώρος αυτός μου δώρισε πολλές συγκινήσεις, όμορφες στιγμές, καθώς μοιράστηκα με τους ανθρώπους τις προσωπικές τους ιστορίες και κυρίως τη χαρά των παιδιών, που περνάνε τόσο καλά και τους γίνεται οικείο το πέτρινο νεοκλασικό του 1899.


Και η πιο δύσκολη; Υπάρχουν και τέτοιες στιγμές πιστεύω…
Α.Γ.: Mα φυσικά υπάρχουν και γίνονται πρόκληση να ξεπεραστούν.


«Διαφύλαξη, διαχείριση και προβολή του πολιτισμού της Θράκης». Σπουδαίο θέμα! Ποιος πιστεύετε πως θα έπρεπε να είναι σήμερα ο ρόλος της Πολιτείας (Υπουργείο Πολιτισμού, Περιφέρειες, Δήμοι κ.λπ.);
Α.Γ.: Να έχουν πολιτιστική πολιτική, για να μην είμαστε μόνο διαχειριστές, αλλά να γίνουμε παραγωγοί, να δημιουργήσουμε την παράδοση του σήμερα και να φθάσουμε στο ζητούμενο από όλους, την ανάπτυξη του τόπου μας.  
Έχετε εμπιστοσύνη στους πολιτικούς; Σας έχουν απογοητεύσει με τη στάση τους απέναντι στον Πολιτισμό, αλλά και γενικότερα;
Α.Γ.: Όλοι είμαστε απογοητευμένοι και δεν το θέλαμε… πόσο μάλλον όταν είσαι εκτός της αντίληψης, ότι πρέπει να είσαι ενταγμένος σε κάποια κομματική οργάνωση. 


Η οικονομική και πολιτική-κοινωνική κρίση έχει επηρεάσει με διάφορους τρόπους τους πάντες. Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι κλείνουν ή υπολειτουργούν. Το «Εθνολογικό Μουσείο Θράκης» αντιμετωπίζει προβλήματα επιβίωσης ή το έχει ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα; Είστε αισιόδοξη για το μέλλον του;
Α.Γ.: Το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης δεν ήταν κρατικοδίαιτο. Αλλά η δυστοκία επηρέασε τα πάντα. Καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια, μέσα από διάφορες δράσεις, για να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες.


Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

Ο απόφοιτος της γεωπονικής


Του Θανάση Γκαϊφύλλια

Ο Αντώνης, ένα παλικάρι που τελείωσε γεωπόνος και θέλησε να ασχοληθεί με την καλλιέργεια αρωματικών φυτών και βοτάνων, ζήτησε τη βοήθεια του Γιώργου Ερελιάδη και εκείνος, όπως κάνει πάντα, του έδωσε πρόθυμα πολλαπλασιαστικό υλικό και οδηγίες, για όλα τα στάδια της παραγωγής. 
Σήμερα ήρθε στο κτήμα με μία σακούλα γεμάτη ρίγανη, καλής ποιότητας, για να μας πει πως, ναι μεν τα κατάφερε, αλλά δε θα συνεχίσει γιατί δεν τον συμφέρει. Τα έξοδα και ο κόπος, ξεπερνούν κατά πολύ τα έσοδα, σύμφωνα με την τιμή της αγοράς. 
Ο Γιώργος του εξήγησε πως το εμπόριο είναι αμείλικτο και πως την τιμή της ρίγανης την καθορίζουν χώρες (Ινδία, Κίνα, Τουρκία, Αλβανία, Βουλγαρία) όπου τα μεροκάματα είναι 5 έως 10 ευρώ. Πως οι Γερμανοί αγοράζουν τη ρίγανη χύμα από την Αλβανία μισό ευρώ το κιλό και την πωλούν τυποποιημένη, 3 ευρώ τα 50 γραμμάρια. Πως το μόνο που μας σώζει είναι η σκληρή δουλειά και η αξεπέραστη ποιότητα. Πώς όμως να τα χωρέσει όλα αυτά το μυαλό ενός νέου, του κάθε νέου, που θεωρούσε μέχρι χθες αυτονόητο το μεροκάματο (στην ξεφτίλα) των 30 και 40 ευρώ; Όταν με τρόμο αναλογίζεται πως τα πάγια και μόνον είναι μεγαλύτερα κι από τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες του; 
Αν έχει μείνει σε μας τους μεγαλύτερους λίγη αγάπη γι’ αυτό τον τόπο και για τα παιδιά μας, τώρα είναι η στιγμή να καθαρίσουμε την κόπρο του Αυγεία που κρύβει ο καθένας μέσα του και να πούμε την αλήθεια. Ναι. Είχε δίκιο εκείνος ο χοντρός. Μαζί τα φάγαμε. 
Και ασφαλώς, εννοούσε την πλειοψηφία. Την πλειοψηφία που κουτοπόνηρα ψήφιζε και καθόριζε το μέλλον του Αντώνη και του κάθε Αντώνη. 
Το μόνο που θα μας σώσει, είναι η αλήθεια. 
Τότε και μόνον τότε θα έχουμε το δικαίωμα να δικάσουμε και να καταδικάσουμε το κάθε ανεπάγγελτο λαμόγιο, στο οποίο, με μια αβάσταχτη ελαφρότητα, παραδώσαμε τα κλειδιά του ταμείου και της πατρίδας.


Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011

Σώτια Τσώτου - Όταν κοιτάς από ψηλά...


Σώτια Τσώτου (Λειβαδιά 14/05/1942 – Αθήνα 10/12/2011)

Η πρώτη φορά που άκουσα το όνομά της ήταν σε μια συναυλία του λατρεμένου Κώστα Χατζή στην Αλεξανδρούπολη, πριν αρκετά χρόνια. Μιλούσε συνεχώς γι' αυτήν και έσταζε μέλι το στόμα του, πριν και μετά από κάθε τραγούδι που έγραψαν μαζί. Και έγραψαν πολλά τραγούδια μαζί, κοινωνικά και ερωτικά. 
Μπορεί να συνεργάστηκε και με άλλους σπουδαίους μουσικοσυνθέτες και τραγουδιστές, αλλά η συνεργασία της με τον Κώστα Χατζή υπήρξε μοναδική και ανεπανάληπτη...

Πολύ με πίκρανες ζωή
μακριά θα φύγω ένα πρωί
θ' ανέβω σ' ένα αεροπλάνο
να δω τον κόσμο από κει πάνω

Όταν κοιτάς από ψηλά

μοιάζει η γη με ζωγραφιά
και συ την πήρες σοβαρά
και συ την πήρες σοβαρά

Μοιάζουν τα σπίτια με σπιρτόκουτα

μοιάζουν μυρμήγκια οι ανθρώποι
το μεγαλύτερο ανάκτορο
μοιάζει μ' ένα μικρούλι τόπι

Κι όλοι αυτοί που σε πικράνανε

από ψηλά αν τους κοιτάξεις
θα σου φανούν τόσο ασήμαντοι
που στη στιγμή θα τούς ξεχάσεις

Αγαπημένη μου, μην κλαις

πάμε μαζί ψηλά, αν θες
να δεις τη γη απ' τη σελήνη
ένα φεγγάρι είναι και κείνη

Όταν κοιτάς από ψηλά

μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά
και συ τον πήρες σοβαρά
και συ τον πήρες σοβαρά

Μοιάζουν οι πύργοι με κουκλόσπιτα

και τα κανόνια με παιχνίδια
από ψηλά δεν ξεχωρίζουνε
οι ομορφιές και τα στολίδια

Κι ό,τι σε πλήγωσε ή σε θάμπωσε

από ψηλά αν το κοιτάξεις
θα σου φανεί τόσο ασήμαντο
που στη στιγμή θα το ξεχάσεις

**********************

Μη μας περιφρονάς, μη μας περιφρονάς
γράψε βρε ιστορία δυο λόγια και για μας.

Γράψε για μας τους ταπεινούς και τους ανώνυμους της πλάσης
σκαλί είμαστε για τους τρανούς οι θεατές στις παρελάσεις.

Αν δεν υπήρχαμε εμείς, πως θα ξεχώριζαν οι άλλοι;
Αν δεν υπήρχαν οι μικροί πως θα υπήρχαν οι μεγάλοι;

Μη μας περιφρονάς, μη μας περιφρονάς
γράψε βρε ιστορία δυο λόγια και για μας.

Αρνήσου το αν μπορείς, αρνήσου το αν μπορείς
από την ίδια λάσπη πλαστήκαμε κι εμείς.

Για μας δεν νοιάζεται κανείς, είμαστε τ' άγραφο το χιόνι
μας ξέρουν πέντε συγγενείς, η μάνα μας και οι γειτόνοι.

****************

Tα νιάτα του έφαγε ο Στρατής
στα ναυπηγεία ολημερίς
φτιάχνει τα πιο γερά σκαριά
να παν οι άλλοι μακριά
να ταξιδέψουνε τη γη
οι τυχεροί, οι τυχεροί

T' απόβραδο στο καπηλειό
με τον Γιωργή τον παραγιό
λένε για χώρες μακρινές
που δεν τις είδανε ποτές
ζηλεύουνε τους ναυτικούς
τους τυχερούς, τους τυχερούς

Σαράντα χρόνια στη δουλειά
φτιάχνει καράβια σα πουλιά
κι αυτός καρφώθηκε εδώ,
δέντρο παλιό, δέντρο ξερό,
να καμαρώνει τους αϊτούς
τους τυχερούς, τους τυχερούς

Όταν πεθάνω, βρε Γιωργή
όταν σαλπάρω από τη γη
βάλε στη κάσα μου πανιά
βάλε της άλμπουρα, σκοινιά
πες πως ταξίδεψε κι αυτός
ο τυχερός, ο τυχερός

**************

Κάποιο παράθυρο έχει φως
κάποιον τον καίει ο πυρετός
μας φεύγει βήμα-βήμα
Κάποιο καράβι στ' ανοιχτά
με χίλια βάσανα βαστά
να μην το πιει το κύμα

Κι εμείς οι τρεις στον καφενέ
τσιγάρο πρέφα και καφέ
Βρε δε βαριέ-, βρε δε βαριέσαι αδερφέ

Κάποιος στην άκρη του γκρεμού
κοιτάει το τέλος τ' ουρανού
μονάχος του πεθαίνει
Κάποιος στη μάχη πολεμά
η σφαίρα δίπλα μας περνά
στο στήθος του πηγαίνει

Κι εμείς οι άλλοι, μα το ναι
κάνουμε πάρτι ρεφενέ
Βρε δε βαριέ-, βρε δε βαριέσαι αδερφέ

Έξω αστράφτει και βροντά
κι ένας διαβάτης περπατά
χαμένος μες την μπόρα.
Κάπου δε θα 'χουνε ψωμί
κάπου πεινάει ένα παιδί
και κλαίει αυτή την ώρα.

Κι εμείς χορτάτοι, μα το ναι
κάνουμε γλέντια ρεφενέ
Βρε δε βαριέ-, βρε δε βαριέσαι αδερφέ

Πόσοι απόψε ξαγρυπνούν
σαν κολασμένοι τριγυρνούν
και κλαίνε και πονάνε.
Στάσου και σκέψου μια στιγμή
πόσοι σκοτώνονται στην γη
την ώρα που μιλάμε.

Κι εμείς οι τρεις στον καφενέ
τσιγάρο πρέφα και καφέ
Βρε δε βαριέ-, βρε δε βαριέσαι αδερφέ.

*******************

Για μένα ακόμα η φλόγα καίει
Ό,τι κι αν γίνει θα σ' αγαπώ
Μη με ρωτήσεις λοιπόν ποιος φταίει
Όποιος κι αν φταίει θα πω εγώ

Αντίο λοιπόν αντίο
Το χάνω κι αυτό το πλοίο
Και κάνει Θεέ μου ένα κρύο
Σαν γίνονται ένας οι δύο
αντίο λοιπόν αντίο
Το χάνω κι αυτό το πλοίο
Και κάνει Θεέ μου ένα κρύο
Σαν γίνονται ένας οι δύο

Ό,τι κι αν γίνει θα 'μαι κοντά σου
Θα ικετεύω τον ουρανό
Να μην πληρώσεις τα σφάλματα σου
Να τα πληρώσω όλα εγώ
Αντίο...


Και τέλος, αυτό το "Βραδιάζει" με την τεράστια φωνή του Στέλιου Καζαντζίδη και τη μουσική του Χρήστου Νικολόπουλου, από τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια που έχω ακούσει στη ζωή μου:

Βραδιάζει πάλι σήμερα βραδιάζει
κι έρχεται η ώρα η δικιά μου
Αυτή που σαν πουκάμισο ταιριάζει
με τη μελαγχολία στη καρδιά μου, βραδιάζει

Παιδί της νύχτας μια ζωή δε το αντέχω το πρωί

με τους κυρίους στα κασμίρια τους σφιγμένους
Εγώ τη νύχτα μόνο ζω μαζί με κείνους π' αγαπώ
με τους παράνομους και τους αδικημένους

Βραδιάζει πάλι σήμερα βραδιάζει

και τότε το τραγούδι σιγοπιάνω
Σαν μάνα το σκοτάδι μ' αγκαλιάζει
μια τέτοια ώρα θέλω να πεθάνω, βραδιάζει

Παιδί της νύχτας μια ζωή δε το αντέχω το πρωί

με τους κυρίους στα κασμίρια τους σφιγμένους
Εγώ τη νύχτα μόνο ζω μαζί με κείνους π' αγαπώ
με τους παράνομους και τους αδικημένους



Η πολιτική – σύμφωνα με επιθυμία της – κηδεία της σημαντικής στιχουργού θα τελεσθεί αύριο Τρίτη στις 14:30 από το Α΄ Νεκροταφείο. Η οικογένειά της επιθυμεί αντί στεφάνων τα χρήματα να δοθούν στο Χαμόγελο του Παιδιού.

Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

Νίκος Δημητράτος: Ένας σπουδαίος τραγουδιστής και ηθοποιός


Ο Νίκος Δημητράτος, ο μεγάλος αυτός ερμηνευτής, γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1942 στην Αθήνα, στην αγαπημένη του Πλάκα. Σπούδασε Θέατρο, σολφέζ και βυζαντινή μουσική. Πρωτοεμφανίστηκε το 1971 στο θέατρο με το κλασικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη: "Το παραμύθι χωρίς όνομα". Αργότερα έπαιξε στη θρυλική παράσταση "Το Μεγάλο μας Τσίρκο" (Θίασος Τζένης Καρέζη - Κώστα Καζάκου) του Ιακ. Καμπανέλλη, όπου και τραγούδησε το "Προσκύνημα" του Σταύρου Ξαρχάκου. 
Ο Σταύρος Ξαρχάκος τίμησε κι' άλλες φορές τον ασυναγώνιστο αυτό ερμηνευτή με άλλους δύο δίσκους - σταθμούς: "Νυν και Αει" & "Ρεμπέτικο". Και τα δύο έργα, σε στίχους Νίκου Γκάτσου.

Πήρε μέρος, ως ηθοποιός, σε πάρα πολλές θεατρικές παραστάσεις, αλλά και σε κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, όπως: Αντάρτες των πόλεων, Εποχή των δολοφόνων, Ένα σενάριο είναι η ζωή μας, Κλειστή στροφή, Όργια σε τιμή ευκαιρίας, Οι πολεμιστές της ειρήνης, Ο αντιφασίστας, Καυτή εκδίκηση, Διδάκτωρ καλεί Θανάση, Άντε γεια, Ρεμπέτικο... Στρας, Μη φοβάσαι τη φωτιά, Η ζωή που δεν έζησα, Βαμμένος ήλιος, Τζιβαέρι κ.ά. 

Όσον αφορά τη δισκογραφική του παρουσία, εκτός από τη συνεργασία του με το Σταύρο Ξαρχάκο, έχουμε κάποιες εξαιρετικές, αλλά λίγες συμμετοχές: "Ο Καραγκιόζης και οι Βάτραχοι" των Ευγένιου Σπαθάρη - Δημήτρη Λέκκα - Γιώργου Παυριανού, "Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας" των Οδυσσέα Ελύτη - Δημήτρη Λάγιου, "Καπνισμένος ουρανός" των Βασίλη Δημητρίου - Βαγγέλη Γκούφα, "Χωρίς παρέα" του Θοδωρή Ξυδιά, "Έρωτας Αρχάγγελος" των Χρήστου Λεοντή - Δημήτρη Λέντζου, "Carte Postale" των Νότη Μαυρουδή - Ηλία Κατσούλη κ.ά. 


Συνεργάστηκε σε συναυλίες και μουσικές παραστάσεις με πάρα πολλούς σημαντικούς έλληνες τραγουδιστές και μουσικοσυνθέτες, όπως Μάρκος και Στέλιος Βαμβακάρης, Σωτηρία Μπέλλου, Νίκος Ξυλούρης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Απόστολος Καλδάρας, Ηλίας Ανδριόπουλος, Δήμος Μούτσης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Ελένη Βιτάλη, Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Σωτηρία Λεονάρδου... με όλο σχεδόν το ελληνικό τραγούδι!!!


Παρακάτω δύο σπάνιες συνεντεύξεις του Νίκου Δημητράτου. Η πρώτη είναι στο περιοδικό "ΌΑΣΙΣ" και στο δημοσιογράφο - φιλόλογο Σπύρο Αραβανή. Μια συνέντευξη που έγινε τον Οκτώβριο του 2009 στο σπίτι του αγαπημένου τραγουδιστή και ηθοποιού:

Έχω κάνει 72 δουλειές! Δεν συμβιβάζομαι…

Όταν πριν από λίγα χρόνια στην εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου «Στην υγειά μας» εμφανίστηκε ο Νίκος Δημητράτος, τα μηχανάκια της AGB χτύπησαν κόκκινο - για τα δεδομένα της τηλεοπτικής ζώνης και του καναλιού. Κοκκίνισαν, δε, την επόμενη μέρα περισσότερο όταν προβλήθηκε η εκπομπή σε επανάληψη. 
Πολλοί τότε, κυρίως νεότεροι, τηλεθεατές εντυπωσιάστηκαν από τις φωνητικές του ικανότητες και αναζητώντας τα ίχνη του στη μουσική ιστορία του τόπου μας ανακάλυψαν έκπληκτοι έναν θησαυρό: τις ερμηνείες του στο περίφημο Ρεμπέτικο (όπου είχε και βασικό ρόλο), στο Νυν και Αεί, στο Μεγάλο Μας Τσίρκο, στον Ήλιο Τον Ηλιάτορα, και τη θεατρική, κινηματογραφική και τηλεοπτική του παρουσία (Παραμύθι Χωρίς Όνομα, Άντε Γεια, Μη Φοβάσαι Τη Φωτιά, Τζιβαέρι κ.ά.).
Ο Νίκος Δημητράτος με τις αναρίθμητες συναυλίες αλλά με τη μετρημένη προσωπική δισκογραφία μοιάζει σαν ένα χαμένο δισκογραφικό και «καριερίστικο» στοίχημα, ωστόσο ο ίδιος εμφανίζεται απόλυτα ήρεμος και ευτυχισμένος. 
«Ξέρεις γιατί», μου λέει στο τέλος της συνέντευξής μας, «όταν τραγουδάω κρατώ ένα φύλλο κλαρί; Για να νιώθω πως είμαι γήινος. Έχω κάνει 72 επαγγέλματα. Δεν μπορώ να συμβιβάζομαι». Τα εκτιμάς άραγε αυτά ποτέ «Μάνα μας Ελλάς»;

Ξεκινήσατε από πολύ μικρή ηλικία να ασχολείστε με τη βυζαντινή μουσική. Αισθάνεστε την επιρροή της  στην τραγουδιστική σας εκφορά;
Σε μεγάλο βαθμό. Το 1948, σε ηλικία έξι χρόνων, με έστειλε η μητέρα μου στη Μητρόπολη Αθηνών να γίνω παπαδάκι. Στους τρεις μήνες, περίπου, αντιλαμβάνομαι ότι και άλλοι εκτός της χορωδίας ψέλνουν μέσα στο ιερό, κι έτσι ανοίγω κι εγώ το στόμα μου και επαναλαμβάνω ό,τι ακούω. Η φωνή μου άρεσε στον διευθυντή της χορωδίας, Μιχάλη Χατζή, και από τότε, και για 34 ολόκληρα χρόνια, ήρθα σε επαφή με τη βυζαντινή μουσική, σπουδάζοντάς την και ψέλνοντας στην εκκλησία.


Με το καθαρόαιμο τραγούδι πότε ήρθατε σε επαφή;
Γύρω στα είκοσί μου άρχισα να τραγουδάω σε μπουάτ στην Πλάκα. Στην μπουάτ «Κατακόμβη» με είδε ο σκηνοθέτης Τάσος Πετρής και με συμβούλεψε να πάω σε θεατρική σχολή. Ήταν ο πρώτος που διαπίστωσε ότι εκτός από καλή φωνή έχω και κάποιο ταλέντο στη θεατρική ερμηνεία. Τελειώνοντας τον στρατό έδωσα εξετάσεις στο Θέατρο Τέχνης. Ήμασταν 58 άτομα και πήραν μόνο 2. Φοίτησα δύο χρόνια, στο δεύτερο μάλιστα πήρα και άριστα. Έμαθαν όμως οι υπεύθυνοι του θεάτρου ότι τα βράδια τραγουδούσα σε μπουάτ και ταβέρνες για βιοποριστικούς λόγους -είχα άρρωστη τότε τη μητέρα μου στο νοσοκομείο, πατέρα δεν είχα- και ο Λαζάνης μού ζήτησε να σταματήσω ή να φύγω. Έτσι έφυγα και πήγα στη σχολή του Γρηγόρη Βαφειά.


Κορυφαίες ασφαλώς στιγμές στη θεατρική σας καριέρα οι παραστάσεις Παραμύθι Χωρίς Όνομα και Το Μεγάλο Μας Τσίρκο. Τι θυμάστε πιο έντονα από αυτές;
Είναι πολλές οι μνήμες. Χαρακτηριστικό και στις δύο, λόγω δικτατορίας, η έντονη συμμετοχή του κόσμου και η συγκίνησή του. Θα σου πω και μία πλάκα που έγινε όταν παίζαμε με τη Νέα Πορεία στη Βουκουρεστίου το Παραμύθι Χωρίς Όνομα, μια μεγάλη παράσταση με 13 ηθοποιούς. Όταν  βγαίναμε το βράδυ από το θέατρο βλέπαμε να μας περιμένουν απέναντι ισάριθμοι αστυνομικοί. Ένα βράδυ σκεφτήκαμε να τους κάνουμε πλάκα. Να φύγουμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις ο καθένας και αργότερα να συγκεντρωθούμε όλοι μαζί σε ένα σημείο. Έτσι κι έγινε. Μαζευτήκαμε στα Εξάρχεια δεκατρείς ηθοποιοί και απέναντι δεκατρείς αστυνομικοί…


Από Το Μεγάλο Μας Τσίρκο τι αναμνήσεις έχετε;
Θυμάμαι, όταν πρωτοπήγα στο σπίτι της Καρέζη και του Καζάκου, ύστερα από πρόταση του Κώστα Τσιάνου, ο οποίος μου είχε πει ότι έψαχναν τραγουδιστή και ηθοποιό καθώς στη δεύτερη παράσταση είχε φύγει ο Νίκος Ξυλούρης. Εκεί λοιπόν, ενώπιον όλων και φυσικά του Ξαρχάκου, τραγούδησα με την κιθάρα μου το  Προσκύνημα, κι έτσι πήρα τον ρόλο.


Σταύρος Ξαρχάκος, λοιπόν, και μια κοινή πορεία 17 χρόνων. Μιλήστε μας γι’ αυτή τη σχέση, που δεν απέφερε όμως πολλούς καρπούς σε δισκογραφικό επίπεδο.
Με τον Ξαρχάκο έχουμε γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο για συναυλίες, και φυσικά έχουμε οργώσει όλη την Ελλάδα. Δημιουργικά είχαμε μια πολύ καλή σχέση, όμως αυτή χάλασε γιατί είχε έναν δικό του τρόπο σκέψης, τον οποίο μετά από κάποια χρόνια δεν μπορούσα να αποδεχτώ κι έτσι σταμάτησα τη συνεργασία μας. Τον εκτιμώ, βέβαια, απεριόριστα και σε όλη μου τη ζωή θα τον ευχαριστώ για τα σκαλοπάτια που μου έδωσε να γίνω γνωστός σαν τραγουδιστής. Σε αυτό το σημείο θέλω να πω μια μικρή ιστορία σχετικά με το Ρεμπέτικο και το τραγούδι Μάνα μου Ελλάς, που κατά γενική ομολογία είναι μία από τις καλύτερες δουλειές των τελευταίων δεκαετιών. Γράφαμε στο Περιβόλι τ’ Ουρανού, δεκατρία άτομα ορχήστρα και τραγουδιστές μ’ ένα μικρόφωνο. Στην πρόβα, ξεκινάει την εισαγωγή με το σαντούρι του ο τεράστιος Αριστείδης Μόσχος και ακολουθεί με το βιολί του ο υπέροχος Στάθης Κουκουλάρης, ο οποίος ήταν τυφλός. Ακούγοντας εγώ τον ήχο του βιολιού προσπάθησα μετά, στην εγγραφή, με τη φωνή μου να αποδώσω τον καημό και τον θρήνο που έβγαζε το βραχνό αυτό παίξιμο της χορδής του. Όλοι βάλαμε την ψυχή μας και το μεράκι μας σ’ αυτόν τον δίσκο κι έγινε τόσο μεγάλη επιτυχία.


Επιμένω όμως: γιατί η επιτυχία του Ρεμπέτικου δεν έφερε και άλλες δισκογραφικές συμπράξεις με τον Ξαρχάκο;
Ίσως φοβήθηκε πως αν μ’ έκανε φίρμα θα έφευγα από κοντά του. Δεν ξέρω…



Λίγο νωρίτερα είχατε συνεργαστεί και μ’ έναν άλλο σπουδαίο και αδικοχαμένο συνθέτη μας, τον Δημήτρη Λάγιο, στον Ήλιο τον Ηλιάτορα.
Ο Δημήτρης ήταν τεράστιος συνθέτης και εξαιρετικός άνθρωπος. Απόδειξη ότι ήταν ένας από τους λίγους που έλαβαν άδεια από τον Ελύτη να μελοποιήσουν έργο του. Επρόκειτο να κάνουμε και άλλες δουλειές, αλλά δυστυχώς άρχισαν οι περιπέτειες με την υγεία του και δεν προλάβαμε.


Με άλλους συνθέτες και στιχουργούς γιατί δεν συνεργαστήκατε περισσότερο τη δεκαετία του ’80;
Σε συναυλίες συνεργάστηκα με όλους σχεδόν τους συνθέτες: Κουγιουμτζή, Καλδάρα, Μούτση, Χατζηνάσιο, Ανδρεόπουλο, κ.ά. Όλοι μου πρότειναν να κάνουμε δίσκο, αλλά όταν ετοίμαζαν τα τραγούδια, είτε με προτροπή της εταιρείας τους ή από μόνοι τους, προτιμούσαν να τα δώσουν σε φίρμες για να έχουν σίγουρη επιτυχία.


Τι μερίδιο ευθύνης δίνετε εσείς στον εαυτό σας για την έλλειψη αυτή των συνεργασιών;
Δεν πίεζα ή δεν παρακαλούσα κανέναν για να με προωθήσει. Όταν μετά από ατέλειωτες πρόβες ή συζητήσεις έδιναν αλλού τα τραγούδια, χωρίς καν να μου τηλεφωνήσουν, να μου πουν ένα ψέμα τουλάχιστον, τι να κάνω; Θα πρέπει να τονίσω και πάλι ότι δεν έχω παρακαλέσει συνθέτη για τραγούδια. Όχι από εγωισμό, αλλά γιατί τους σέβομαι, κι αν μου πουν όχι δεν θα εξηγήσω αν στενοχωριέμαι ή όχι, θα πω «ευχαριστώ πολύ και χαίρετε».


Οι εταιρείες γιατί δεν ποντάρισαν πάνω σας ως δυνατό χαρτί;
Γιατί δεν δεχόμουν να υπογράψω συμβόλαια με όρους εξευτελιστικούς και ήθελα να έχω λόγο στην επιλογή των τραγουδιών. Το να βγάζω δίσκους για να είμαι απλώς στην επικαιρότητα ποτέ δεν μ’ ενδιέφερε. Έπρεπε να μ’ αγγίξει μια δουλειά για να την ερμηνεύσω.


Τι απαντάτε συνοπτικά στο ερώτημα που παραμένει: γιατί δεν έκανε τη μεγάλη καριέρα ο Δημητράτος ενώ είχε όλες τις δυνατότητες;
Θα ’λεγα ότι δεν ήμουν καλός μάνατζερ του εαυτού μου.


Αδικημένος, πάντως, κατά τη γνώμη μου είναι και ο δίσκος Χωρίς Παρέα, του συνθέτη Θοδωρή Ξυδιά, στον οποίο συμμετείχατε το 2003.
Συμφωνώ. Ήταν μια πολύ καλή δουλειά. Ο Θοδωρής είναι ένας ευαίσθητος άνθρωπος και καλός συνθέτης, αλλά όπως κι εγώ δεν μπορεί να προωθήσει τη δουλειά του με παρακάλια και τηλεφωνήματα. Στον δίσκο ξεχωρίζω ειδικά ένα τραγούδι, το Απόψε φύγαν όλοι τους, το οποίο με συγκινεί πάντα. Όπως και το Προσκύνημα, όταν το τραγουδώ ζωντανά λέω τους στίχους που στον δίσκο λέει η Καρέζη, «Έλα να αγκαλιαστούμε, ν’ ανοίξουν πόρτες, ν’ ανοίξουν παράθυρα και οι γενναίοι να πετρώσουν εκεί, έλα, έλα…» Τα τραγουδώ κι ανατριχιάζω.


Η πιο πρόσφατη δισκογραφική σας εμφάνιση είναι στον δίσκο του Χρήστου Λεοντή Έρωτας Αρχάγγελος, σε εξαιρετικούς στίχους του Δημήτρη Λέντζου. Πώς θα χαρακτηρίζατε αυτή τη δουλειά;
Πολύ καλή. Με άγγιξε από την πρώτη στιγμή που την άκουσα. Υπέροχη η μουσική του Λεοντή, όπως και οι στίχοι. Ο στιχουργός λαϊκός, αλλά με φιλοσοφία, καταφέρνει και πετυχαίνει τον στόχο του κατευθείαν. Γνωριζόμαστε από παλιά με τον Χρήστο και χαίρομαι που έστω και μετά από πολλά χρόνια συνεργαστήκαμε τόσο δημιουργικά.


Θα ’θελα τώρα να αξιολογήσετε ορισμένες φωνές. Ξεκινώ από τις αγαπημένες σας.
Ενδεικτικά θα σου πω, γιατί ξεχωρίζω πολλούς. Από τους παλιούς αγαπώ πολύ την τεράστια Σωτηρία Μπέλλου γιατί ήταν μοναδική, και τον Στελάκη Περπινιάδη. Ήξερε να εκφράζει το συναίσθημα στο τραγούδι. Από τους σύγχρονους μεγάλος τραγουδιστής είναι ο Πασχάλης Τερζής. Θα μπορούσε να πει πάρα πολύ καλά τραγούδια αν δεν κυνηγούσε το μεροκάματο. Αγαπώ, επίσης, τις φωνές της Χαρούλας Αλεξίου και της Αρλέτας. Από τους πιο καινούργιους εκτιμώ ως δημιουργούς και ερμηνευτές τους Κατσιμιχαίους και τον Χρήστο Θηβαίο. Επίσης τον Σωκράτη Μάλαμα και ως φωνή και ως συναίσθημα. Έχει βρει τον δικό του τρόπο να φέρει το λαϊκό στην καρδιά μας.


Θα θέλατε να σας γράψει τραγούδια;
Μακάρι να ’ρθει, Παναγία μου!


Στο δίλημμα Καζαντζίδης ή Μπιθικώτσης τι επιλέγετε;Μπιθικώτσης. Λόγω φωνής αλλά και ρεπερτορίου. Είχε μέσα στη φωνή του τη φιλοσοφία που κουβαλούσε και ως άνθρωπος. Ήταν «ξερός», είχε όμως μέσα του ένα μαχαίρι που σε τσύγκλιζε κατευθείαν στην καρδιά. Ο Καζαντζίδης είχε τεράστια φωνή που κατά την άποψή μου, όμως, την εγκλώβισε, λόγω ρεπερτορίου, σ’ έναν ίδιο δρόμο ερμηνείας όλων των τραγουδιών του.


Γιώργος Νταλάρας;
Εργάτης, αφοσιωμένος στο τραγούδι, και για μένα λαϊκή φωνή κυρίως. Με τον Νταλάρα ξεκινήσαμε μαζί, κοντά στον Μητσάκη. Θυμάμαι, μετά τη δουλειά πηγαίναμε με ταξί στον Λυκαβηττό και βάζαμε κασέτες ν’ ακούσουμε. Αυτός έβαζε Καζαντζίδη κι εγώ Μπιθικώτση.


Ελένη Βιτάλη; 
Πάνω απ’ όλες τις λαϊκές και δημοτικές μας τραγουδίστριες.


Κλείνω ζητώντας δυο λόγια για τον Σπύρο Παπαδόπουλο, τον άνθρωπο που μέσω της σαββατιάτικης εκπομπής του θα λέγαμε σας ξαναέβγαλε στο προσκήνιο.Θα απαντήσω περιγράφοντας την πρώτη μας επαφή που τα λέει όλα και περιγράφει το τι άνθρωπος είναι: Με κάλεσαν να τραγουδήσω σε μια εκπομπή όπου θα παρουσίαζαν μια καινούργια τους δουλειά ο Χρήστος Τσιαμούλης και η Λιζέτα Νικολάου, και ήταν και άλλοι γνωστοί δημοτικοί τραγουδιστές. Όταν με είδε στο γύρισμα ο Σπύρος ήρθε κοντά μου και μου λέει μ’ ένα χαμόγελο που μου μετέδωσε  ζεστασιά «Γεια σου, Δημητράτο. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Θέλω να σου κάνω μια πρόταση». «Τι πρόταση», τον ρωτώ. «Ένα αφιέρωμα». «Μα δεν με ξέρετε καλά, πρέπει να σας μιλήσω για ’μένα». «Σε ξέρω πολύ καλά και θα μιλήσω εγώ για ’σένα», μου είπε, «και θα επιλέξεις εσύ το ρεπερτόριο που θέλεις να τραγουδήσεις». Ο Σπύρος, λοιπόν, έχει μεγάλη τιμιότητα και ήθος. Είναι συνειδητός καλλιτέχνης και ηθοποιός.


Η δεύτερη συνέντευξη είναι ραδιοφωνική και έγινε στη Θεσσαλονίκη τη Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2008. Ήταν καλεσμένος της εκπομπής "Οι μπάντες στα fm", του Ρ/Σ Μακεδονίας 102 fm της ΕΡΤ3, μια εκπομπή που παρουσίαζαν η Ηλιάνα Σκουλή και η Γαβριέλλα Σαμψωνίδου. Μπορείτε να την ακούσετε, σε τέσσερα μέρη, στο παρακάτω μπλοκ: http://mpantesfm.blogspot.com/2008/01/blog.html 

"Καημός του Μπαρμπαρόσα"

Τι ωφελεί τον άνθρωπο
Να ζει και να νομίζει
Ότι γιά να ‘βρει τη χαρά
Την στράτα τη γνωρίζει.

Την μέρα ο νους μες στη ζωή
Θαρρεί πως βρίσκει άκρη
Τη νύχτα η καρδούλα του
Χύνει το μαύρο δάκρυ.

Τι ωφελεί τον άνθρωπο
Να ζει και να νομίζει
Ότι για να ‘βρει λύτρωση
Την στράτα τη γνωρίζει.

Την μέρα ο νους μες στη ζωή
Θαρρεί πως βρίσκει άκρη
Τη νύχτα η καρδούλα του
Χύνει το μαύρο δάκρυ.


Στίχοι - Ερμηνεία: Νίκος Δημητράτος
Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου
Δίσκος: Μη φοβάσαι τη φωτιά - 1994


Ένα μικρό αφιέρωμα σε μία ΦΩΝΗ και σ' έναν ΑΝΘΡΩΠΟ που λατρεύουμε...

/////////////////////////////

"Έφυγε" ο Νίκος Δημητράτος

Σήμερα, ξημερώματα 26ης Δεκεμβρίου 2013, απεβίωσε μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, ο γνωστός τραγουδιστής και ηθοποιός Νίκος Δημητράτος, σε ηλικία 71 ετών.
Η κηδεία του θα γίνει αύριο Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου στο Νεκροταφείο του Βύρωνα, στις 2.30 μ.μ.
Η οικογένειά του επιθυμεί, αντί στεφάνων, προσφορά χρημάτων στη Μη Κυβερνητική Οργάνωση ''Κιβωτός του Κόσμου''.

Ο Νίκος Δημητράτος γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1942 στην Αθήνα. Σπούδασε σολφέζ, βυζαντινή μουσική και θέατρο στη σχολή του Γρηγόρη Βαφιά. Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο σε δύο παραστάσεις-σταθμούς κατά την περίοδο της δικτατορίας: αρχικά το 1971 στο «Παραμύθι Χωρίς Όνομα» του Ι. Καμπανέλλη με τον θίασο της Νέας Πορείας και στη συνέχεια στην ιστορική παράσταση «το Μεγάλο Μας Τσίρκο» του Ι. Καμπανέλλη με τον θίασο της Τζ. Καρέζη και του Κ. Καζάκου- μία παράσταση που σηματοδότησε την έναρξη της πολυετούς συνεργασίας του με τον Σταύρο Ξαρχάκο. Επίσης συνεργάστηκε με τον θίασο του Γ. Μιχαλακόπουλου και με τον Μ. Βολανάκη, ενώ έπαιξε και έγραψε τη μουσική για την παράσταση του «Ματωμένου Γάμου» (Φ. Γκ. Λόρκα) στο θέατρο Στοά του Θ. Παπαγεωργίου και της Λ. Πρωτοψάλτη. Συνεργάστηκε επίσης με το Δ.Η.Π.Ε.Θ.Ε. Κοζάνης στην παράσταση «Μιας Πεντάρας Νιάτα» (Κ. Πρετεντέρη-Α. Γιαλαμά) σε σκηνοθεσία Ν. Νικολάου καθώς και με το Παιδικό Στέκι» του Εθνικού Θεάτρου στην παράσταση «Η Χώρα Των Πουλιών» (διασκευή του Γ. Καλαντζόπουλου στις «Όρνιθες» του Αριστοφάνη)
Στο τραγούδι εμφανίστηκε κατά την εποχή του Νέου Κύματος στις μπουάτ της Πλάκας. Με αφετηρία την παράσταση «Το Μεγάλο Μας Τσίρκο», ο Νίκος Δημητράτος συμπορεύθηκε καλλιτεχνικά επί σειρά ετών με τον Σταύρο Ξαρχάκο στη δισκογραφία, τον κινηματογράφο και το θέατρο, ενώ συνεργάστηκε και με άλλους σημαντικούς συνθέτες όπως ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ο Χρήστος Λεοντής, ο Δήμος Μούτσης, ο Ηλίας Ανδριόπουλος, ο Γιώργος Χατζηνάσιος, ο Μίμης Πλέσσας, ο Νότης Μαυρουδής, ο Δημήτρης Λάγιος, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο Δημήτρης Λέκκας και ο Θοδωρής Ξυδιάς. Παράλληλα συμμετείχε σε συναυλίες και μουσικές παραστάσεις με πολλούς ακόμα σημαντικούς Έλληνες τραγουδιστές και μουσικοσυνθέτες, όπως Μάρκος και Στέλιος Βαμβακάρης, Σωτηρία Μπέλλου, Νίκος Ξυλούρης, Απόστολος Καλδάρας, Ελένη Βιτάλη, Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Σωτηρία Λεονάρδου κ.α.

Μερικές σημαντικές δισκογραφικές δουλειές στις οποίες συμμετείχε:
«Το Μεγάλο μας Τσίρκο» (μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, στίχοι Ιάκωβου Καμπανέλλη)
«Νυν Και Αεί» (μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, στίχοι Νίκου Γκάτσου)
«Ενθύμιον ‘76» (μουσική Σταύρου Ξαρχάκου)
«Ρεμπέτικο» (μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, στίχοι Νίκου Γκάτσου)
«Εικόνες» (μουσική Ηλία Ανδριόπουλου, στίχοι Μάνου Ελευθερίου, Ε. Θαλασσινού)
«Ο Καραγκιόζης Και Οι Βάτραχοι Του Αριστοφάνη» (μουσική Δημήτρη Λέκκα, κείμενα-στίχοι Γ. Παυριανού σε συνεργασία με τον Ευγένιο Σπαθάρη)
«Ο Ήλιος Ο Ηλιάτορας» (μουσική Δημήτρη Λάγιου, ποίηση Οδυσσέα Ελύτη)
«Μη Φοβάσαι Τη Φωτιά» (μουσική Δημήτρης Παπαδημητρίου, στίχοι Λίνας Νικολακοπούλου, Νίκου Δημητράτου)
«Καημοί της Αυλής» (του Μίμη Πλέσσα)
«Ανωτάτη Ζαμπετική» (ανέκδοτα τραγούδια του Γιώργου Ζαμπέτα)
«Carte Postale» (μουσική Νότη Μαυρουδή, στίχοι Ηλία Κατσούλη)
«Χωρίς Παρέα» (μουσική Θοδωρή Ξυδιά, στίχοι Λάκη Λαζόπουλου, Θ. Ξυδιά)
«Sea And Fire» (Nahum Heiman και Hani Livne σε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι).

Το 1997, στα πλαίσια των εκδηλώσεων της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας ’97 στη Θεσσαλονίκη, συμμετείχε ως ηθοποιός και σολίστας στο Ορατόριο του Γιώργου Χατζηνάσιου «Η Άλωση Της Πόλης», με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σόφιας και την 70μελή χορωδία της Χαλκιδικής υπό τη διεύθυνση του Γ. Κοντογεωργίου.
Πήρε μέρος ως τραγουδιστής και ηθοποιός στην ταινία του Κώστα Φερρή «Ρεμπέτικο», ενώ ως ηθοποιός συμμετείχε σε αρκετές ταινίες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι βραβευμένες «Κλειστή Στροφή» και «Η Εποχή Των Δολοφόνων» του Νίκου Γραμματικού, «Ο Τοίχος» του Στ. Παυλίδη, «Σενάριο» του Μαυροειδή, «Δικτάτωρ Καλεί Θανάση» του Πάνου Γλυκοφρύδη κ.α
Το 1991 απέσπασε το Κρατικό Βραβείο β’ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «Άντε Γεια» του Γιώργου Τσεμπερόπουλου.
Επίσης συμμετείχε σε πολλές παραστάσεις στο «Θέατρο Της Δευτέρας» της ΕΡΤ, στα «Παιδικά Παραμύθια» του Νίκου Πιλάβιου καθώς και σε σήριαλ όπως «Οι Έμποροι Των Εθνών» του Κώστα Φερρή, «Παράξενος Ταξιδιώτης» του Βασίλη Γεωργιάδη, «Πυρ Και Μανία» του Άγγελου Πυριόχου, «Μη Φοβάσαι Τη Φωτιά» και «Η Ζωή Που Δεν Έζησα» της Μιρέλλας Παπαοικονόμου, «Στρας» της Ελένης Ακρίτα και του Γιώργου Κυρίτση, «Βαμμένος Ήλιος» της Γιοβάννας, «Τζιβαέρι» και «Σημάδι του Έρωτα» του Λευτέρη Καπώνη, «Ανατομία Ενός Εγκλήματος» του Πάνου Κοκκινόπουλου κ.α.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.